Haccın farz olmasındaki pek çok hikmetten bazıları: İslâm’ın izzetini, Müslümanların birliğini, kardeşliğini temine vesiledir. Her taraftan gelip toplanmış olan Müslümanlar, birbirinden çok istifade ederler. Hac, en faydalı, kudsî bir seyahattir. Orada toplanmış, dünya elbisesinden soyulmuş, beyaz ihramlara bürünmüş olan muazzam bir kitle, mahşerden bir numunedir. Hacda nefsi öldürme vardır. Her hacı, ailesinden ve dostlarından ayrılmış, zevklerini bırakmış, birtakım sıkıntı ve eziyetleri göze almış fedâkar bir Müslümandır. Arafat, Arasat’tan bir numunedir. Hacer-i Es’ad’ı istilâm (selamlama) yevm-i mîsâktaki ahdi tecdid (yenilemek) demektir. Hacda “Ölmenizden evvel
ölünüz.” sırrı tecelli eder.
“Hacda büyük bir topluluk meydana gelir. İslâm âlemi birbirlerinin hallerini öğrenip, birbirlerine iyilikte ve takvâda yardım ederler. Bir kavim diğerinden nice ibretler öğrenip hikmet alırken, Müslüman kardeşlerinin çokluğu ve dünyadaki gayretleri ile de mânen güçlenir.” (S.H.T.)
