Haccın Kısımları
Hac, hükmü itibariyle üç kısımdır:
a) Farz olan hac : Kendisinde haccın şartları bulunan kimselerin, ömürlerinde bir defa yapmaları icabeden hacdır.
b) Vacib olan hac : Üzerine farz veya vacip olmadığı halde, bir kimsenin nezrederek (adayarak) üzerine vacip kıldığı hactır. Başlandıktan sonra bozulan nafile haccın kazası da vacibtir.
c) Nafile olan hac : Farz ve vacib olan hac eda edildikten sonra, ikinci, üçüncü veya daha fazla yapılan hac nafile olduğu gibi, üzerine hac farz olmayan çocuğun veya kölenin yapacağı hacdır.
Haccın Nev’ileri
- Hacc-ı İfrad
- Hacc-ı Temettü
- Hacc-ı Kıran
HACC-I İFRAD : Hac mevsiminde umresiz olarak yapılan hacdır. Hacc-ı ifrad yapacak kimse ihrama girerken yalnızca hacca niyet edip, telbiye getirir.Mekke-i Mükerreme’ye geldiği zaman kudüm tavafı yapar. Tavafa başlayacağı zaman telbiye’ye nihayet verir.Kudüm tavafından sonra traş olmaz, ihramdan çıkmaz ve ihramın bütün mahzurlarından korunur. İstediği kadar nafile tavaf yapabilir. Bayram günleri çıkıncaya kadar umre yapamaz.Bayramın dördüncü günü akşamdan sonra Mekke’de kalırsa umre yapabilir. Telbiye’yi tavaf ve sa’yın haricinde terk etmez.Bayramın birinci günü cemre-i akabeyi taşladıktan sonra dilerse kurban keser.
HACC-I TEMETTÜ : Aynı senenin hac aylarında umre ve haccı ayrı ayrı ihramlarla eda etmektir. Temettü haccında kudüm tavafı yoktur.Umrenin tavaf ve sa’yınden sonra traş olunup ihramdan çıkılır.Temettü haccına niyet eden kimse dilediği zaman bir mekki gibi umre yapabilir. Şükür kurbanı kesmesi vaciptir. Hacc-ı temettü, hacc-ı ifrad’dan eftaldir.
HACC-I KIRAN : Bir ihramla umre ve haccı beraber yapmaktır. Hacc-ı Kıran’a niyet eden kimse, Mekke-i Mükerreme’ye geldiği zaman önce umrenin tavafını ve sa’yını yapar. Peşinden kudüm tavafı yapar. Traş olmayıp, hac bitinceye kadar ihramdan çıkmaz. Haccı temettü’de olduğu gibi şükür kurbanı kesmesi vaciptir. Hacc-ı kıran, hacc-ı ifrad ve hacc-ı temettüden eftaldir. Hacc-ı kıran ve hacc-ı temettü afaki olanlar(Mikat haricinden Mekke’ye gelenler) içindir.
Hacc-ı Temettü Ve Kıran’ın Şartları
- Hacceden kişi, afaki olmalıdır. Harem bölgesinde ve mikat sınırları içerisinde ikamet edenlerin, Hanefi mezhebine göre temettü ve kıran haccı yapmaları caiz değildir. Bunlar yalnız hacc-ı ifrad yaparlar.
- Umre ve hac aynı yılın hac aylarında eda edilmelidir. Hac ayları girmeden umre yapıp,daha sonra aynı yıl hac menasikini de eda eden bir kimse, temettü ve kıran haccı değil, ifrad haccı yapmış olur.
- Kıran haccında, umreyi yaptıktan sonra,Mekke’den ayrılıp, gerek memleketine, gerek mikat haricine gitse de kıran haccına devam eder.